سئو تکنیکال چیست و بررسی مهم‌ترین فاکتور های آن

سئو تکنیکال همان بخشی از بهینه‌سازی است که کارشناسان تازه‌وارد به حوزهٔ سئو دل خوشی از آن ندارند. نه اینکه ماجرای عجیب و پیچیده‌ای درکار باشد، فقط سئوی فنی مثل هر چیز فنی‌ دیگری، کمی خشک است. اما خبر خوب اینجاست که «اثر آشنایی» در علم روانشناسی، ثابت می‌کند اگر مفهوم را خوب بشناسید، از کار کردن با آن لذت هم خواهید برد. در این مقاله از هدا استودیو تمام جزییات Technical Seo از کراولینگ تا بهینه‌سازی موبایلی را به زبان ساده برایتان توضیح می‌دهیم و باب دوستی را میان شما و این بخش از سئو باز می‌کنیم. در نهایت چک لیستی از اقداماتی که باید برای بخش فنی بهینه‌سازی انجام دهید را در اختیارتان می‌گذاریم؛ پس تا انتهای مطلب همراه هدا استودیو باشید. 

سئو تکنیکال (Technical Seo) چیست؟

منظورمان از سئوی فنی یا سئو تکنیکال، فرآیندی است که در طول آن مطمئن می‌شویم یک وب‌سایت تمام نیازمندی‌های موتورهای جستجو مدرن را برآورده می‌کند. به بیان دیگر، استخوان‌بندی سئوی سایت را با اندازه‌گیری میزان کراول، ایندکس، امنیت، معماری درست سایت، رندرینگ و سرعت محکم‌تر می‌کنیم. در این پروسه، گاهی با توسعه‌دهندگان هم‌داستان می‌شویم و بخش‌هایی مثل رفع ارورها را با همکاری تیم توسعه جلو می‌بریم.

چرا سئو تکنیکال مهم است؟

سئوی تکنیکال مهم است، به این دلیل که تعیین می‌کند کاربران از سایت شما خوششان بیاید یا نه. تازه این بهترین حالت ماجراست، چرا که اگر سایت شما ساختار و معماری مناسبی نداشته باشد اصلا کاربران به شما دسترسی پیدا نخواهند کرد. ممکن است به ظاهر فنی‌اش نیاید اما این بخش از سئو تاثیر مستقیمی روی تجربهٔ کاربری دارد:

• اگر لود صفحه شما بعد از ورود کاربر بیش از ۳ ثانیه طول بکشد؛ کاربر به سراغ سایت بعدی خواهد رفت. 
• بعد از لود شدن صفحه، اگر سایت سازگاری لازم برای دستگاه کاربر را نشان ندهد، دوباره ترک خواهید شد. 
• اگر ارورهایی مثل خطای ۴۰۴ را برطرف نکنید، تجربهٔ کاربران روی سایت شما با اختلال مواجه می‌شود. 

علاوه‌براین به لطف سئوی فنی می‌توانید از اسکیماها برای رسیدن به پوزیشن صفر گوگل یا تعاملی‌تر شدن محتوا، استفاده کنید. چگونگی انجام این کار را در بخش‌های بعدی خواهید خواند. 

تفاوت سئو تکنیکال و سئو داخلی و خارجی در چیست؟

اگر کاربران را میهمان و سایت را یک تالار برای میزبانی از یک مهمانی در نظر بگیریم، سئوی داخلی شبیه راهروها و تابلوهای این تالار است. به‌خوبی کاربران را بین صفحات هدایت می‌کند و مطمئن می‌شود در هر صفحه، خوراک‌های مناسبی برای پذیرایی آماده شده است. سئوی خارجی، نقش کارت‌ دعوت‌ها و بنرهای بیرون عمارت را دارد و به دیگران خبر می‌دهد که در تالار مهمانی برقرار است. اما سئو تکنیکال، برنامه‌ریز مهمانی است، همه‌چیز را آماده می‌کند تا مراسم به بهترین شکل برگزار شود:

به‌طور خلاصه می‌توانیم بگوییم که سئو تکنیکال به بهینه‌سازی جنبه‌های فنی سایت برای دسترسی بهتر موتورهای جستجو، سئو داخلی به بهینه‌سازی محتوا و ساختار سایت برای تجربه بهتر کاربری، و سئو خارجی به فعالیت‌های بیرونی مانند لینک‌سازی و برندینگ آنلاین برای افزایش اعتبار سایت می‌پردازد.

مهمترین فاکتورهای سئو تکنیکال

بحث سئوی فنی، از دور خیلی بزرگ به‌نظر می‌رسد، اما خیالتان راحت! تحت عنوان کارشناس سئو، شما صرفا وظیفه دارید فاکتورهای این لیست را درک و سپس بررسی کنید. در بسیاری از موارد، بخش برطرف کردن مشکل برعهدهٔ تیم‌فنی و توسعه‌دهندگان است. تاثیرگذارترین شاخصه‌های فنی رو سئوی سایت شما عبارت‌اند از:

۱. شاخص‌های Core Web Vitals خشت اول

اگر سرچ کنسول را باز کنید، در منوی Experience تب Core Web Vitals را خواهید دید. همانطور که گفتیم، سئو تکنیکال به‌صورت مستقیم در تجربهٔ کاربری تاثیر دارد و این شاخص‌های حیاتی وب از مهم‌ترین فاکتورهای سنجش گوگل هستند. گوگل با استفاده از این سه‌فاکتور بررسی می‌کند که آیا صفحهٔ شما در نسخهٔ موبایل و دسکتاپ، به‌خوبی از کاربر پذیرایی می‌کند یا نه. سه معیار اصلی Core Web Vitals عبارت‌اند از:

اگر احیانا جایی در لیست فاکتورهای حیاتی وب دربارهٔ FID خواندید، گیج نشوید. این همان فاکتوری است که گوگل از سال ۲۰۲۴ آن را با INP جایگزین کرده است. یادتان باشد که شما به‌عنوان کارشناس سئو تکنیکال، صرفا موظف هستید این فاکتورها را بررسی کنید و مطمئن شوید در محدودهٔ مناسب قرار دارند. 

۲. سریع بودن، همیشه شما را جلو می‌اندازد!

هرچه زمان جلوتر می‌رود، ارزش آن بیشتر می‌شود و دنیای وب‌سایت و سئو تکنیکال هم از همین قاعده پیروی می‌کند.  سرعت لود صفحه هم در دستگاه‌های موبایل و هم دسکتاپ، روی رنکینگ وب‌سایت شما تاثیر می‌گذارد، پس بهتر است مطمئن باشیم سرعت مورد نیاز کاربران را فراهم کرده‌ایم. در گام اول سری به ابزار PageSpeed Insights گوگل بزنید و یک گزارش از سایت‌تان بگیرید. 

کافی است دامنه را در فیلد وارد  کنید تا یک امتیاز بین صفر و صد، به همراه توصیه‌هایی برای بهبود سرعت از پیج اسپید اینسایت بگیرید.  در نهایت توصیه می‌کنیم گاهی برای توسعه‌دهندهٔ فرانت‌اند شرکت قهوه بخرید، چون در بهینه‌سازی سرعت سایت، زیاد با او تعامل خواهید داشت. 

۳. قابلیت خزش یا کراولینگ و میزبانی شایسته از گوگل 

گوگل ربات‌هایی به اسم خزنده یا کراولر دارد که آن‌ها را مثل هزاران عنکبوت در سطح وب رها می‌کند تا صفحات را بررسی کنند. اما این ربات‌ها ظرفیت محدودی دارند و باید بدانند به کدام صفحات سر بزنند و کدام صفحات اهمیت چندانی ندارند. برای همین برای سایت‌های مختلف «بودجهٔ خزش» در نظر می‌گیرند. در سئو تکنیکال ما در فایل‌های robots.txt صفحاتی که نباید کراول و ایندکس شوند را به گوگل معرفی می‌کنیم تا بودجهٔ خزش هدر نرود. با معرفی سایت مپ و اتصال سایت به سرچ کنسول به گوگل سیگنال می‌فرستیم که به سایت ما سر بزند. 

۴. نداشتن محتوای کپی با استفاده از کنونیکال و ریدایرکت 

اگر چه محتوای کپی به‌ نوعی زیر شاخهٔ سئوی داخلی حساب می‌شود اما برطرف کردن این مشکل کمی فنی است. ممکن است در بخش Coverage سرچ کنسول به اروری بر بخورید که نشان بدهد گوگل دو صفحه با URL مجزا روی سایت شما را یکسان فرض می‌کند. برای رفع این مشکل دو راه‌حل دارید، یا باید به گوگل تفاوت این دو را نشان دهید یا دو صفحه را ادغام کنید:

• روش کنونیکال کردن: برای نشان دادن نسخه اصلی به گوگل، از تگ کنونیکال استفاده کنید.  تگ <link rel=”canonical” href=”URL”> را در بخش <head> صفحهٔ کپی قرار دهید و به URL صفحه اصلی اشاره کنید تا گوگل بداند کدام نسخه را باید ایندکس کند.
• روش ریدایرکت: اگر قصد دارید صفحات را ادغام کنید، از ریدایرکت 301 استفاده کنید. این کار کاربران و موتورهای جستجو را به URL اصلی هدایت کرده و از پراکندگی ارزش سئو بین صفحات جلوگیری می‌کند.

از آنجایی که توضیح گام‌به‌گام این روش‌ها مفصل است، در این صفحهٔ آموزش سئو تکنیکال به آن‌ها نمی‌پردازیم. اما همین حالا هم سرنخ‌های خوبی در اختیار دارید.

۵. نداشتن لینک‌های خراب و اطمینان از سلامت سایت  

لینک‌های شکسته مثل پله‌های شکسته در تالار مهمانی، تجربه کاربری را خراب می‌کنند و سیگنال منفی به گوگل می‌فرستند. لینک شکسته یا خراب (Broken Link) لینکی است که به صفحه‌ای اشاره می‌کند که دیگر وجود ندارد یا قابل دسترسی نیست. این مشکل ممکن است به‌دلیل حذف صفحه، تغییر URL، یا اشتباه در وارد کردن آدرس لینک رخ دهد. با ابزارهایی مثل Screaming Frog یا بخش Coverage در سرچ کنسول، لینک‌های خراب را پیدا و برای بهبود سئو تکنیکال اصلاح کنید.

۶. امن بودن سایت با گواهی SSL

اگر قرار باشد با سئو تکنیکال به گوگل نشان دهید میزبان خوبی برای کاربران هستید، باید ثابت کنید اطلاعات کاربران را به شیوهٔ امن انتقال می‌دهید. فعال کردن گواهی SSL پروتکل انتقال داده‌های سایت شما را از HTTP به HTTPS تغییر می‌دهد.
در روش دوم، داده‌ها میان مبدا و مقصد (مرورگر کاربر و سرور شما) رمزنگاری می‌شوند و حتی اگر میان راه مورد حمله قرار بگیرند، قابل خواندن نخواهند بود. با فعال‌سازی SSL به گوگل نشان می‌دهید که از اطلاعات کاربران محافظت می‌کنید و شایستهٔ رتبهٔ خوبی هستید.

۷. داشتن داده‌های ساختاریافته یا اسکیما

اسکیما یا داده‌های ساختار یافته، کدی است که به موتورهای جستجو کمک می‌کند محتوای صفحات وب را بهتر درک کنند. اسکیماها اطلاعات بیشتری مانند رتبه‌بندی، قیمت، یا دستور پخت غذا را جدا از باقی لینک‌های صفحات، در نتایج جستجو نمایش دهند. این کدها باعث بهبود سئوی فنی و افزایش نرخ کلیک می‌شوند. برای اضافه کردن اسکیما می‌توانید از فرمت JSON-LD در بخش <head> صفحات، پلاگین‌هایی مثل Yoast و Rank Math، یا ابزارهای آنلاین مانند Schema Markup Generator استفاده کنید.

۸. داشتن سایت مپ XML، شفاف‌سازی برای گوگل!

نقشهٔ سایت به گوگل نشان می‌دهد که بودجه خزش را برای سرزدن به کدام صفحات سایت ما استفاده کند. تا همین چند سال پیش، نوشتن نقشه سایت در یک فایل متنی ساده، پیچیده‌تر بود. اما حالا همین که صفحه را معرفی کنیم و به گوگل بگوییم هر چند وقت یک‌بار این صفحه را به‌روز می‌کنیم، کافی است.

•  اگر سایت وردپرسی دارید، به سادگی و با انتخاب صفحات در افزونه‌ها می‌توانید نقشه سایت را ایجاد کنید. 
• در غیر این‌صورت کافی است یک فایل XML بسازیم و مانند مثال زیر صفحه و فرکانس آپدیت را معرفی کنیم:

دو خط اولی از کد که هایلایت شده‌اند، برای تمام سایت‌مپ‌ها در سئو تکنیکال سایت مشترک هستند. اگر می‌خواهید به روش دستی سایت‌مپ بسازید، آن را کپی کنید و در ابتدای فایل متنی قرار دهید. سپس آدرس صفحه را به جای https://example.com/ و آخرین تاریخ آپدیت شدن را به جای 2025-01-01 بگذارید. اگر سایت شما باید روزانه ایندکس شود daily را نگه دارید و مثلا اگر ماهانه لازم است بازنگری شود، monthly را جایگزین کنید. همین کار را برای باقی صفحات مهم انجام دهید و همه را در یک فایل XML درج و در بخش Sitemaps آپلود کنید. 

۹. ساخت منوی بردکرامب به‌عنوان تابلوی راهنما 

منوی بردکرامب (Breadcrumb) نوعی مسیر راهنما در صفحات وب است که به کاربران نشان می‌دهد در کجای ساختار سایت قرار دارند و چطور می‌توانند به صفحات قبلی بازگردند. این منو تجربه کاربری را بهبود می‌دهد و به موتورهای جستجو کمک می‌کند ساختار سایت را بهتر درک کنند. برای ایجاد آن می‌توانید از افزونه‌های وردپرس مانند Yoast یا Rank Math استفاده کنید یا از توسعه‌دهنده‌ها بخواهید زحمت کدنویسی را بکشند. 

۱۰. بهینه سازی صفحه 404 

صفحه 404 زمانی نمایش داده می‌شود که کاربران بخواهند به آدرسی که دیگر در سایت شما وجود ندارد، دسترسی پیدا کنند. برای بهینه‌سازی این صفحه باید طراحی آن را جذاب کنید، پیامی دوستانه ارائه دهید، لینک‌هایی به صفحات پرکاربرد سایت اضافه و امکان جستجو در سایت را فراهم کنید. این کار باعث کاهش نرخ خروج و بهبود تجربه کاربری می‌شود.

۱۱. طراحی بهینه سایت برای موبایل

بیشتر وب‌سایت‌ها بیشتر ترافیک خود را از دستگاه‌های موبایلی جذب می‌کنند و گوگل حق دارد که اهمیت ویژه‌ای به بهینه بودن نسخهٔ موبایلی در بررسی سئو تکنیکال سایت بدهد. بهینه‌سازی موبایلی به معنای این است که سایت شما در صفحه‌نمایش‌های کوچک‌تر، به‌درستی نمایش داده شود و استفاده از آن راحت باشد. 

تب Mobile Usability در زیر منوی Experience در سرچ کنسول به شما نشان می‌دهد که آیا مشکلاتی که در نمایش یا تعامل کاربران موبایلی وجود دارد یا نه. 

یادتان باشد که بازهم اگر مشکلی در Mobile-Friendly بودن سایت وجود داشته باشد، فقط تشخیص آن برعهدهٔ شماست. طراحی ریسپانسیو یا واکنش‌گرای سایت برای همه دستگاه‌ها برعهدهٔ طراح و توسعه‌دهنده است. 

پس از آموزش سئو تکنیکال، چه کنیم؟

حالا شما اصلی‌ترین مراحل در سئوی فنی سایت را می‌شناسید و اینکه همه‌چیز را می‌دانید ممکن است کمی گیج‌کننده باشد و باعث شود از خودتان بپرسید: «حالا باید چه کاری انجام بدم؟». اگر بخواهیم یک اولویت‌بندی ساده انجام بدهیم، باید توصیه کنیم که اول از رفع ارورها شروع کنید.

• ارورها زخم‌های در حال خونریزی هستند و بهتر است قبل از اینکه به سراغ ورزش بروید، آن‌ها را مرهم کنید. 
• در مرحلهٔ بعدی ساختار اصلی سایت را بررسی کنید و پس از آن موارد چک‌لیست سئو تکنیکال را یک‌به‌یک بهبود دهید. 

در طول این مراحل برای پرسیدن هر سوالی که در ذهن شما ایجاد شد، روی هدا استودیو حساب کنید. اگر طی کردن این مراحل برایتان نفس‌گیر است، می‌توانید از خدمات منتورینگ و مشاوره سئو یا برون‌سپاری پروژه سئو  و یا حتی میتوانید از با خرید دوره سئو تمام مباحث سئو را کامل آموزش ببینید و کمک بگیرید. 

سوالات پرتکرار:

۱. سئو تکنیکال چیست؟

سئو تکنیکال به بهینه‌سازی جنبه‌های فنی سایت مانند سرعت بارگذاری، ساختار URL، امنیت و قابلیت خزش توسط موتورهای جستجو می‌پردازد.

۲. چرا سئو تکنیکال اهمیت دارد؟

زیرا سئوی فنی تضمین می‌کند که سایت شما توسط موتورهای جستجو ایندکس شده و کاربران تجربه‌ای سریع و روان داشته باشند.

۳. چه مراحلی برای پیاده‌سازی سئو فنی در وردپرس وجود دارد؟

پیاده‌سازی سئو فنی در وردپرس شامل بهینه‌سازی سرعت، افزودن افزونه‌هایی مانند Yoast یا Rank Math، ایجاد سایت مپ، و بهینه‌سازی ساختار URL است.

۴. چگونه می‌توان بررسی سئو تکنیکال سایت را انجام داد؟

بررسی سئو تکنیکال سایت با ابزارهایی مانند Google Search Console، Screaming Frog و Ahrefs انجام می‌شود که مشکلات خزش، سرعت، و لینک‌ها را شناسایی و بهینه‌سازی می‌کنند.

۵. گویا بودن دامنه سایت چه تاثیری بر رنکینگ وب‌سایت دارد؟

دامنه‌های گویا و مرتبط با موضوع وب‌سایت باعث درک بهتر موتورهای جستجو و کاربران از محتوای سایت می‌شوند و احتمال کلیک و بهبود رنکینگ را افزایش می‌دهند.

moeen